Luther 1517-2017: feestelijk concert: Dankt, dankt nu allen God (Carolus Borromeus)

28 oktober 2017, 20.00u 21.30u
Carolus Borromeuskerk – Antwerpen

  • Op het programma o.a. de premiere van de hervormingscantate ‘Dankt, dankt nu allen God‘ (Willem Ceuleers) en cantate nr. 80 ‘Ein feste Burg is unser Gott’ van J. S. Bach.
  • Antwerps Barokorkest, m.m.v. het Groot akkoord o.l.v. Emmanuel Van Kerckhoven.
  • Inleiding en toelichting: Dick Wursten

 

  • De Luthercantate voor barokorkest ‘Dankt, dankt nu allen God‘ werd speciaal voor deze gelegenheid gecomponeerd door Willem Ceuleers (opus 831, 2016) – www.ceuleers.eu
  • De uitvoering is in handen van de Het Antwerps Barokorkest mm.v. diverse solisten en het ‘Groot akkoord’ (koor)
  • Muzikale leiding: Emmanuel van Kerckhoven.
  • Inhoudelijke leiding en toelichting: Dr. Dick Wursten

28/10/2017, 20u00 – 21u30:
kerk van Carolus Borromeus (Hendrik Conscienceplein, Antwerpen).
Entrée € 15,00 

Een wereldpremière Willem Ceuleers componeerde de cantate ‘Dankt, dankt nu allen God’ in opdracht van Procant vzw. om de viering van 500 jaar Luther ook muzikaal in de verf te kunnen zetten. Tijdens het concert zal dr. D. Wursten het belang van Luther voor de muziek nader toelichten in een causerie getiteld: ‘Zonder Luther geen Bach’. Op het programma staat naast deze cantate ook de bekende Reformatiecantate van J.S. Bach (‘Ein feste Burg’), samen met instrumentaal werk van Bach (Fantasia und Fuga), gebracht op het pas gerestaureerde Delhaye-Dillen orgel.

Een initiatief van ProCAnt vzw. in  samenwerking met de kerkfabriek van Carolus Borromeus en met steun van de de Verenigde Protestantse Kerk in België (VPKB) – commissie REFO2017.

Toelichting

Op 31 oktober 2017 is het 500 jaar geleden dat Martin Luther in Wittenberg zijn 95 stellingen over de aflaat publiceerde. Dit bleek achteraf ‘epochal’. De loop van de kerk- en de wereldgeschiedenis zijn hierdoor veranderd. Deze datum wordt aangegrepen om stil te staan bij wat er toen is gebeurd en welke gevolgen dat heeft gehad voor kerk en samenleving tot op de huidige dag. Nieuw – vergeleken met vorige herdenkingen die vaak nog erg confessie-gebonden waren – is dat de herdenking in 2017 gebeurt in een confessionele grenzen overschrijdende setting. Protestanten en rooms-katholieken willen ‘samen leren van het verleden’ en zo ook elkaar opnieuw ontdekken.  In Antwerpen wordt de rol van het Augustijnerklooster stevig in de verf gezet en zal ook de discussie over het belang van Luther breed gevoerd worden. Zie www.luther2017.be, met een evenementen-kalendar.

De invloed die Luther op de cultuur en m.n. de muziek gehad heeft, is echter ook niet te onderschatten. Luther was niet alleen maar gevoelig voor muziek en woord, maar vond ook dat de herontdekking van de blijde boodschap (het ‘Evangelie’) met muziek en zang in de verf moest worden gezet. Dit leidde tot een enorme bloei van het muziekleven (koralen) in de Duitse kerken, met als hoogtepunt de kerkmuziek van Johann Sebastian Bach. De Protestantse Cultuurkring Antwerpen (Procant) vond het gepast om ook dit aspect onder de aandacht te brengen en gaf aan Willem Ceuleers (geb. 1962) opdracht om een Luthercantate te componeren op een Nederlandse tekst. Het werd de cantate ‘Dankt, dankt nu allen God’, een koraalcantate, waarbij de drie strofen van dit danklied de zelfreflectie van de Kerk (die 5 eeuwen met een diepe breuk heeft geleefd) omkadert. Naast momenten van verootmoediging is ook de vreugde om de hervonden eenheid een centraal element in deze cantate.

De tekst is grotendeels samengesteld uit bijbel- en liedteksten. De muziek is gecomponeerd in de muzikale taal die Johann Sebastian Bach zo goed beheerste en die gezien Bach’s voortdurend succes ook de mensen van vandaag nog aanspreekt

Hervormingscantate voor barokorkest
‘Dankt, dankt nu allen God.‘

muziek: Willem Ceuleers (opus 831, 2016)

bezetting: 2 hobo’s, fagot, 2 trompetten, timpani, 2 violen, 1 altviool, 1 cello, 1 contrabas en continuo-instrument (orgel of klavecimbel)

  1. Openingskoor: tutti: Dankt, dankt nu allen God
  2. Recitativo secco: tenor, vc, orgel: Gij hebt, o Vader van het leven
  3. Aria: tenor, viool solo, vc, orgel: Vergeef o Heer
  4. Koraal (zetting): Die eeuwig rijke God
  5. Recitativo accompagnato: sopraan, strijkers, orgel: Kom, Heer, en zegen ons
  6. Aria: sopraan, strijkers, hobo, orgel: Van kracht tot kracht gaan zij steeds voort
  7. Slotkoor & Alleluia, Tutti: Lof, eer en prijs zij God